Pheasant Tail (czyt. fizen teil) znaczy dosłownie ogon bażanta. Tak nazywa się nimfa zrobiona z promieni bażancich sterówek i owinięta miedzianym drucikiem. Od kilkunastu lat świetnie sprawdza się na naszych rzekach uproszczona wersja tej muchy, nazywana powszechnie brązką. Muszkarskim przebojem ubiegłego sezonu stała się brązka wzbogacona o złotą główkę.
Nazwą Pheasant Tail przyjęło się określać całą rodzinę nimf, których tułów jest zrobiony z promieni sterówek bażanta (ściślej – z ich rdzawobrązowych końców) i owinięte miedzianym drucikiem. Zależnie od szczegółów wykonania, dodatków i użytych haczyków muchy te mogą naśladować larwy jętek, chruścików domkowych, kiełże, a nawet rojące się ochotki.
Mniej więcej w połowie lat 80. wśród polskich muszkarzy rozpowszechniła się uproszczona wersja Pheasant Tail nazwana z racji swojego koloru brązką. Początkowo do wyrobu tych przynęt używano głównie czesanej lub mielonej wełny, wkrótce jednak ich tułowie zaczęto sporządzać z promieni sterówek bażanta. W Dunajcu, Popradzie i Sanie na brązki łowi się, z bardzo dobrym skutkiem, przez cały rok; wiosną na duże (np. nr 6), późną jesienią nawet na nr 18.
Istnieje też odmiana brązki różniąca się tym, że z przodu dodano jej złocisty koralik, czyli tzw. złotą główkę. Zetknąłem się z nią robiąc muchy dla kolegów z krakowskiego klubu muchowego „Złota Rybka”. Nimfy ze złotymi główkami wypatrzyli oni w zachodnich katalogach i zaczęli z nimi eksperymentować jeszcze we wczesnych latach 90. Brązka wzbogacona o złotą główkę okazała się wyjątkowo skuteczna i przez wiele lat była ich tajną bronią. W ostatnich latach brązki ze złotą główką stały się popularne wśród kadrowiczów, zaczęły się też pojawiać w sklepach.
Przez wiele lat przepisy FIPS-u (organizacji odpowiedzialnej za organizację międzynarodowych zawodów muchowych) zabraniały stosowania nimf ze złotymi główkami na zawodach międzynarodowych. Powodem była ich duża skuteczność i sprzeciwy muchowych purystów. Podobny zakaz obowiązywał też w Polsce. Został on zniesiony dopiero w zeszłym roku, w ślad za zmianą przepisów międzynarodowych. Na ostatnich muchowych mistrzostwach Polski brązka ze złotą główką okazała się najskuteczniejsza.
Anatomia brązki
Najważniejszą częścią każdej nimfy z grupy Pheasant Tail jest tułów nawinięty z promieni sterówek bażanta, a dokładniej – z ich rdzawobrązowych końcówek. Barwą i fakturą materiał ten przypomina korpusy wielu owadów (ich wodnych form). Tułowie tych nimf wykonuje się nawijając razem kilka promieni. Ponieważ ich końce o pożądanej rdzawej barwie są krótkie, tułowie dużych much trzeba nawijać na raty.
Owijka z miedzianego drutu należy do kanonu. Jego barwa doskonale współgra z ogólną kolorystyką muchy, a sam drut jest koniecznym wzmocnieniem tułowia, zwłaszcza gdy mucha ma być duża. Przy wersjach zróżnicowanych (naśladujących konkretne owady) o ostatecznym wyglądzie muchy decydują jeżynki w różnych odcieniach brązu, dodatek sierści z maski zająca, pochewka lub tchawki. W brązce jest tylko ciemnobrązowy ogonek i jeżynka, a zamiast złotej główki można dać czarną, będzie wtedy naśladować wychylającego się z domku chruścika.
Złota główka ma w założeniu imitować pęcherzyk powietrza, charakterystyczny dla wychodzącego do powierzchni owada. Najlepsze są mosiężne koraliki w naturalnym złocistym kolorze. Nie tylko poprawiają wygląd muchy, ale także zwiększają jej ciężar. Ułatwia to głębokie prowadzenie nimfy i pozwala zrezygnować z dociążania jej korpusu ołowianym drutem, a przynajmniej to dociążenie zmniejszyć. Zgodnie jednak z obecnym regulaminem, na zawodach muchowych w Polsce dopuszczalne są na razie tylko główki plastikowe.
Główki
Chociaż brązki ze złotymi główkami sprawdzają się najlepiej, nie zamyka to drogi do dalszych eksperymentów. Istnieje mnóstwo nietypowych wersji Pheasant Tail, w których klasyczny tułów łączy się z najróżniejszymi materiałami. Do brązki też można dodawać główki srebrne, perłowe, a nawet przezroczyste. Można też eksperymentować z proporcjami tułowia i główki.
Osobny rozdział to główki wolframowe, które dociążają muchę i pozwalają łowić w bardzo silnych prądach i na dużych głębokościach. Stąd już tylko krok do powszechnego niegdyś na Podhalu, choć niezgodnego z ówczesnym regulaminem, dociążania nimf zaciśniętą przy oczku ołowianą śruciną. Rozmaite główki można oczywiście dodawać nie tylko do przynęt typu Pheasant Tail, ale do wszelkich nimf. Dzięki temu każdy muszkarz, który lubi eksperymenty, ma szansę odkryć muchę równie skuteczną co brązka ze złotą główką.
SZCZEGÓŁOWE OPISY MUCH
Pheasant Tail imitacja larwy jętki: ogonek, tułów, pakunek, jeżynka – rdzawobrązowe końcówki promieni sterówek bażanta, owijka – miedziany drut, główka – nić wiodąca pokryta szelakiem lub czarnym lakierem.
Pheasant Tail imitacja larwy chruścika domkowego: tułów dzielony; 3/4 od strony kolanka – rdzawobrązowe końcówki promieni sterówek bażanta, owijka – miedziany drut, 1/4 od strony oczka – biały, zielony, kremowy lub żółty jedwab, odnóża – krótko przycięte promienie sterówki bażanta, duża główka – czarna nić wiodąca.
Pheasant Tail imitacja larwy ochotki: ogonek i tchawki – biały antron, tułów dzielony; 3/4 od strony kolanka – rdzawobrązowe końcówki promieni sterówek bażanta, owijka – miedziany drut, 1/4 od strony oczka – promienie pióra mieczowego pawia, owijka – nić wiodąca, mała główka pokryta szelakiem.
Tradycyjna brązka (uproszczona wersja Pheasant Tail): ogonek i jeżynka – ciemnobrązowe pióro szyjne koguta (II klasy) lub kury, tułów – rdzawobrązowe końcówki promieni sterówek bażanta, owijka – miedziany drut, duża główka – czarna nić wiodąca.
Brązka ze złotą główką: główka – złocisty mosiężny lub plastikowy koralik, ogonek i jeżynka – ciemnobrązowe pióro szyjne koguta (II klasy) lub kury, tułów – rdzawobrązowe końcówki promieni sterówek bażanta, owijka – miedziany drut.
Przykładowe fantazyjne odmiany brązki:
Główka – perłowy plastikowy koralik, ogonek – promienie pióra szyjnego bażanta złocistego, tułów – rdzawobrązowe końcówki promieni sterówek bażanta, owijka – miedziany drut, jeżynka – pęczek crystal-flash.
Główka – przezroczysty plastikowy koralik, ogonek i jeżynka – jasnobrązowe pióro szyjne koguta (II klasy) lub kury, tułów – rdzawobrązowe końcówki promieni sterówek bażanta, owijka – miedziany drut.
